یکی از مباحثی که در زلزله شناسی و پژوهش های مربوط به زلزله انجام می شود اطلاع از زلزله هایی است که در یک منطقه در گذشته روی داده است. به همین دلیل منابعی مانند مطبوعات قدیمی یکی از بهترین منابع برای بررسی پیشینه وقوع زلزله در یک منطقه است. علاوه بر این دیدگاهی که در گذشته در مورد زلزله وجود داشت همچنین مسائلی که پیرامون آن اتفاق می افتاد در قالب اخبار گزارش ها و مقالات علمی نیز چاپ می شد. سند زیر یکی از این اسناد است که به به بررسی زلزله می پردازد برای اطلاع و مشاهده اسناد بیشتر می توانید به دسته بندی موضوعی حوادث طبیعی مراجعه نمایید.
اصل سند 1
چگونه زمین می لرزد؟
برخلاف آنچه تصور می شود زمین لرزه تکان سطحی قشر زمین نیست بلکه نشانی از به هم ریختگی درونی آن است که شاید در 700 کیلومتری عمق زمین به ظهور رسیده باشد.این حداکثر عمقی است که فعلا به وسیله زلزله سنج می توان آن را ثبت کرد. ضذبه ای که اثر به هم ریختگی عمق زمین به وجود می آید به صورت امواجی از قعر به سطح زمین منتقل می شود درست مانند امواجی که در سطح دریاچه ایجاد می گردد.
اغلب هنگامی که هوا آرام است زلزله شناسان با چسبانیدن گوش خود به خاک موفق می شوند نزدیکی موجهای زلزله را بشنوند مثل اینکه ترنی از روی ریل چوبی بگذرد. بعد وقتی موج به محلی که آنها را از کشیده اند می رسد به نظر می آید که قطعه عظیم آهنی به سرعت سرسام آوری از زیر گوش فرار می کند پس از 30 تا 60 ثانیه موج بعدی کوتاهتر ولی سریعتر احساس می شود.
نخستین تکان مهم یک زلزله مربوط به اولین موجی است که قشر زمین با سرعت 6 کیلومتر در ثانیه می پیماید. دومین موج با سرعت نصف سرعت اولی منتشر می شود و همین امواج است که با دستگاه های زلزله سنج قابل ثبت می باشد.
پوسته زمینی که ما روی آن زندگی می کنیم فقط قشر نازکی به قطر 15 کیلومتر است که روی مخلوطی از سنگهای خمیری شکل و مذاب به ضخامت 3 هزار کیلومتر قرار گرفته است. بالاخره هسته مرکزی زمین از توده فلزی گداخته ای تشکیل شده است که حرارتی بین 2600 تا 3500 درجه دارد.پوشش خاجی زمین، طبقه زیر قشر زمین و بالاخره هسته مرکزی زمین هر کدام ساختمان جداگانه های دارند. امواج زمین لرزه که در تمام جهات به سمت سطح زمین پخش می شود. جدا جدا در زلزله سنج ثبت می گردد. زیرا در طبقات سه گانه زمین سرعت آنها یکسان نیست.
زمین دائما در حال لرزش است و زلزله سنج ها طی سال بیش از ده ها لرزش را ضبط می کند که فقط پاره ای از آنها ایجاد خسارت و سوانح فراوان می کند.در آغاز این قرن زلزله باعث خلاکت بیش از سیصد و پنجاه هزار تن گردیده است.
در ژاپن زمین تقریبا روزی چهار بار می لرزد بدون اینکه این تکانها نتایج وخیمی به بار آورد اما زمین لرزه سال 1923 ژاپن 576000 خانه را ویران مرد و 1500000 نفر را تلف نمود.
چه عاملی موجب زلزله می شود؟
علم امروزی به این سوال جواب های فرضی می دهد اما به هر حال این مسئله مسلم است که سیاره ما زنده و در حال تکامل است. بر اثر فشارهای داخلی توده های عظیمی به هم فشرده می شوند. روی هم می لغزند و منفجر می گردند.شکافها ایجاد می شود و تصادم توده های داخلی زمین مانند انفجار واقعی به صورت موجی در سطح خاک پراکنده می شود گاهی ضربه به قدری شدید است که شکاف تا سطح زمین ادامه می یابد و قشر خارجی ترک بر می دارد. رئیس انیستیتوی فیزیک «کره پاریس» این شکاف را با ترکی که بر اثر ضربه شدید روی قطعه شیشه ایجاد می شود مقایسه می کند. یاید دیدی این کشش و انبساط و این انقلاب و آشوب داخل زمین که ایجاد تکان های مخرب می کند از کجا می آیند.اینجاست که فرضیات هم جوابگوی مساله نیست.
زمین شناسان و زلزله شناسان به طوری کلی دو نوع بزرگ زمین لرزه را مشخص می کنند، لرزشها یا منشا ساختمانی دارند یا منشا آتشفشانی. تکانهای نوع….ادامه در سند دوم که می توانید آن را در همین بخش دانلود نمایید.
