سلام و خوش آمدید به سایت سند ایران.در این بخش قصد داریم روایتی جامع از اشغال ایران توسط متفقین ارائه کنیم. این نوشتار با اقتباس از پادکست آقای مسعود کوهستانی نژاد در کانال «بزنگاه‌های تاریخ معاصر ایران» در شنوتو تهیه شده است. ما تلاش کرده‌ایم برخلاف روایت‌های تکراری، این بار از نگاه یک پژوهشگر تاریخ […]
رفراندوم یا همه پرسی یکی از مهم ترین ابزارهای دموکراسی مستقیم است که در آن مردم به جای انتخاب نماینده، خودشان مستقیماً درباره یک موضوع خاص رأی می‌دهند. بسیاری از کاربران در نت فارسی به دنبال پاسخ به پرسش‌هایی مانند «رفراندوم چیست»، «همه پرسی چیست»، «فرق رفراندوم و انتخابات» یا «شرایط برگزاری رفراندوم در ایران» […]
رفراندوم یا همه پرسی یکی از ابزارهای مهم مشارکت عمومی در تصمیم گیری‌های سیاسی است. در نگاه نخست، رفراندوم قرار است صدای مستقیم مردم را بازتاب دهد و به دولت‌ها مشروعیت بدهد. اما بررسی در اسناد تاریخ معاصر ایران و اسناد رفراندوم نشان می‌دهد که رفراندوم‌ها در عمل کمتر به خواست عمومی تکیه داشتند و […]
برنامه “تاملات با اشکان” در فصل جدید خود با میزبانی از استاد مسعود کوهستانی نژاد به موضوع محوری “تبارشناسی اصلاح طلبان دینی در ایران” پرداخته است. این بحث به دنبال ریشه یابی این جریان فکری سیاسی است تا مشخص کند که آیا این جریان از سال ۱۳۵۷، دهه چهل، دهه سی یا حتی قبل تر، […]
در روز ۲۵ تیر ماه ۱۳۳۱، ایران با یکی از حساس ترین بزنگاه‌های تاریخ معاصر خود روبه‌رو شد؛ دکتر محمد مصدق، نخست وزیر منتخب مجلس شورای ملی، به‌طور ناگهانی استعفا داد و فضای سیاسی کشور را وارد بحرانی تازه کرد. بسیاری از منابع رسمی، علت این استعفا را اختلاف بر سر وزارت جنگ دانسته‌اند، اما […]
در این بخش، متن پیاده شده‌ی یکی از پادکست‌های تاریخی منتشر شده را می‌خوانید. این پادکست با روایت مسعود کوهستانی نژاد، مورخ و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران، به بررسی نقش مجلس موسسان در بقای رژیم‌های سیاسی ایران از دوران مشروطه تا انقلاب ۱۳۵۷ می‌پردازد. متن پیاده شده پادکست مجلس موسسان این پادکست به روایت مسعود […]
در دهه‌های اخیر، بحث بر سر چالش‌های پیش روی نظام آموزشی ایران، به ویژه در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های کارشناسان و جامعه‌شناسان تبدیل شده است. منظور از آموزش رسمی، ترکیب آموزش و پرورش (مدارس ابتدایی تا متوسطه) و آموزش عالی است، که از اوایل دوره مظفرالدین شاه آغاز و تا […]
از سلسله مباحث مرتبط با احزاب سیاسی ایران، در این مقاله به بررسی شکل‌گیری و فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی در دوران مشروطیت می‌پردازیم؛ دورانی که نقطه‌عطفی در تاریخ سیاست‌ورزی مدرن ایران به شمار می‌رود و زمینه‌ساز پیدایش نخستین نهادهای حزبی در کشور شد. در همین دوره، برای نخستین بار، احزابی چون حزب اجتماعیون عامیون، […]
هرگاه سخن از دختر ناصرالدین شاه قاجار به میان می‌آید، ممکن است نام چند تن از آنان در ذهن متبادر شود. با این حال، بی‌تردید منظور اصلی ما در این نوشتار زهرا خانم ملقب به تاج السلطنه است؛ برجسته‌ترین و خاص‌ترین دختر ناصر الدین شاه که نه‌تنها به‌سبب نسب سلطنتی‌اش، بلکه بیشتر به‌دلیل افکار نوگرایانه […]
این مقاله بر اساس گفت‌وگویی است که در فصل نامه نسیم بیداری با مسعود کوهستانی نژاد، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران، تهیه شده و به تحلیل دلایل ترور رزم آرا در سال ۱۳۲۹ می‌پردازد. مطالب پیش‌رو برگرفته از دیدگاه‌های مطرح‌شده در این گفت‌وگو و مستند به منابع تاریخی متعدد است. برای مطالعه کامل این مصاحبه می […]