مشروطیت
مقالات

اندیشه مشروطیت | از اومانیسم و آزادی تا دولت قانون‌ مدار

انقلاب مشروطیت ایران در سال ۱۲۸۵ شمسی، یکی از مهم‌ترین تحولات تاریخ معاصر ایران است. با وجود پیروزی سیاسی، این انقلاب در لایه‌های عمیق‌تر فکری و فرهنگی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بررسی اندیشه‌های بنیادین مشروطیت می‌تواند به درک بهتر این تحول کمک کند. گرچه به لحاظ سیاسی با

خواندن ادامه...
سقوط رضا شاه
مقالات

علل و وقایع سقوط رضا شاه در شهریور ۱۳۲۰ | تحلیلی بر یک بزنگاه تاریخی

شهریور ۱۳۲۰ یکی از مهم‌ترین بزنگاه‌ های تاریخ معاصر ایران است. در این ماه، با حمله نیروهای متفقین (بریتانیا و شوروی) به ایران، سلسله‌رویدادهایی رقم خورد که سرانجام به سقوط رضا شاه و آغاز سلطنت محمد رضا پهلوی انجامید. این واقعه نه صرفاً یک تغییر در رأس قدرت، بلکه نشان‌دهنده‌ی

خواندن ادامه...
قانون انجمن های ایالتی و ولایتی
مقالات

قانون انجمن های ایالتی و ولایتی چه بود

بحث پیرامون انجمن‌ های ایالتی و ولایتی یکی از موضوعات بسیار مهم تاریخ معاصر ایران است که به دلایل متعددی کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این انجمن‌ها، برخلاف تصور رایج، خدمت بسیار بزرگی به ایران در بحرانی‌ترین ادوار آن کردند. آن‌ها نمونه کاملی از مشارکت مردم در امور

خواندن ادامه...
محمد رضا پهلوی
مقالات

محمد رضا پهلوی که بود؟ | نگاهی مستند به محمدرضا شاه پهلوی از دریچه اسناد

محمد رضا پهلوی، دومین و آخرین پادشاه سلسله پهلوی، یکی از رجال و شخصیت‌های مناقشه‌ برانگیز تاریخ معاصر ایران است. او در سال ۱۳۲۰ هجری شمسی، پس از کناره‌ گیری پدرش رضا شاه، به سلطنت رسید و تا سال ۱۳۵۷، یعنی تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی، پادشاه ایران بود. دوران

خواندن ادامه...
ایلات و عشایر ایران
مقالات

نخستین تلاش برای ثبت و بررسی ساختار ایلات و عشایر ایران در عصر قاجار

ایلات و عشایر ایران تا حدود یک قرن پیش بخش عمده‌ای از جمعیت کشور را تشکیل می‌دادند. به دلایل مختلف، به‌ویژه شرایط خاص جغرافیایی فلات ایران، این سرزمین طی هزاران سال محل عبور و اسکان قبایل متعددی از نژادهای گوناگون بوده است. بسیاری از این قبایل پس از ورود، در

خواندن ادامه...
مهاجرت اروپایی ها به ایران
مقالات

مهاجرت اروپایی‌ ها به ایران در دوران مشروطه | نمونه‌ای از یک درخواست شغلی در سال ۱۲۹۹

یکی از مهمترین زوایای تاریخ معاصر ایران، مهاجرت اروپایی‌ ها به ایران برای کار و فعالیت‎های اقتصادی، علمی، فرهنگی و هنری است. طبعا بنا به شکل، ابعاد و موضوع مهاجرت، تبعات و دستاوردهای حاصله از حضور آن گروه از اروپائیان در ایران، متفاوت می‎ باشد که باید در فرصتی مناسب

خواندن ادامه...
شهاب سنگ در ایران
علوم و فنون

برخورد شهاب سنگ در ایران در زمان ناصر الدین شاه

مباحثی مانند برخورد شهاب سنگ در ایران و بررسی اسناد علوم و فنون در زمینه تحولات علمی و تاریخ علم در ایران یکی از شقوق مباحث تاریخ و به ویژه تاریخ معاصر ایران است که به دلایل متعددی به آن کم توجهی شده است. علت اصلی این موضوع، بدون شک

خواندن ادامه...
استعفای رضا شاه
رجال

علل استعفای رضا شاه در شهریور 1320 | اسناد جدید

در بررسی اسناد رجال تاریخی همچنین اسناد مرتبط با حکومت و دربار به بررسی علل استعفای رضا شاه می پردازیم، برخی از نکات و تحلیل‌هایی که در این متن می خوانید از پادکست آقای مسعود کوهستانی نژاد استخراج شده است. این پادکست تحت عنوان “شهریور سال 1320 و هجوم متفقین”

خواندن ادامه...
بلدیه تهران
مقالات

اسناد بلدیه تهران | اصول نظافت شهری در اعلان بلدیه تهران در سال 1299

بلدیه تهران، که امروزه با نام شهرداری تهران شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین نهادهای اجرایی و خدماتی پایتخت ایران است. تأسیس این نهاد در دوره قاجار، نقطه عطفی در تاریخ مدیریت شهری تهران محسوب می‌شود. بلدیه نقش کلیدی در توسعه شهری، بهبود بهداشت عمومی، ساماندهی حمل‌ونقل و مدیریت خدمات شهری

خواندن ادامه...