مباحثی مانند برخورد شهاب سنگ در ایران و بررسی اسناد علوم و فنون در زمینه تحولات علمی و تاریخ علم در ایران یکی از شقوق مباحث تاریخ و به ویژه تاریخ معاصر ایران است که به دلایل متعددی به آن کم توجهی شده است. علت اصلی این موضوع، بدون شک تفوق نگرش سیاستی و نگاه سیاست زده به تاریخ در ایران است.
بخش اعظم و عمده تاریخ نگاری در ایران و محتوای تاریخ معاصر کشورمان را جز بیان تحولات سیاسی و یا وقایع مرتبط به آن تحولات تشکیل نمی دهد و دیگر شقوق تاریخ، از جمله تاریخ اجتماعی و یا تاریخ تحولات علمی و اندیشه علمی در ایران، به حاشیه رفته و تنها برای خالی نبودن عریضه، گاهی در مورد آن گونه تحولات سخنی گفته می شود.
شهاب سنگ در کجای ایران یافت می شود
در برخی از اسناد تاریخ معاصر ایران و گزارش‌های علمی که در دوران معاصر منتشر شده‌اند، به وقوع سقوط شهاب سنگ‌ها در مناطق مختلف ایران اشاره شده است. طبق یکی از اسناد و مدارکی که در دوره قاجار و در زمان ناصر الدین شاه گزارش شده است کشف یک شهاب سنگ در اطراف تهران است که در ادامه این گزارش را که عینا در مطبوعات آن دوره چاپ شده است می خوانیم.
گزارش تاریخی از کشف شهاب سنگ در نزدیکی تهران
در ادامه گزارش بسیار جالبی از کشف یک شهاب سنگ در ایران و در حوالی تهران (مابین اشتهارد و بوئین زهرا) در دوره ناصر الدین شاه و گزارش علمی تجزیه و تحلیل آن ارائه می شود. با توجه به متن گزارش، شهاب سنگ مذکور احتمالا خرد شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یقینا آن سنگ به تهران حمل نشده بود زیرا هیچ گزارشی از انتقال آن به تهران وجود ندارد.
از طرفی دیگر در میان اشتهارد و بوئین زهرا و قزوین و حتی در سراسر ایران آن زمان نیز، آزمایشگاهی نبوده که شهاب سنگ را تجزیه و تحلیل کند. بنابر این احتمالا آن سنگ در همان زمان به خارج از کشور به جائی نظیر قفقاز و یا روسیه منتقل شده و بر روی آن آزمایش و نتیجه آن اعلام شده است.
در ادامه اصل متن تایپ شده این مدرک و سند را می خوانیم:
| [گزارش سنگ آسمانی] « چندی قبل مابین اشتهارد و بوئین در نزدیک قشلاق شاهسون بغدادی، سنگی از آسمان به زمین افتاده که تقریبا پانزده من تبریز وزن آن بوده است. سنگ مزبور را که در معرض امتحان درآوردهاند، چهار عشر آهن در حالت خالص بودن داشته و علاوه بر آهن، فلز موسوم به نیکل در آن یافت میشده و از این جهت، سنگ روشن و با ذرات نقره نما به نظر می آمد. دانه های آهن خالص آن مخلوط با سنگ سیاهی بوده که آن را آلومینیوم سیلیکات می نامند و نیز کریستالهای سبز در آن مشاهده نموده اند که نظیر آن را در اغلب سنگ های آسمانی دیده می شود.» |