حسام لنکرانی که بود؟ | اسناد جدید از دادگاه های حسام لنکرانی

حسام لنکرانی متولد 1303 و کوچکترین برادر از پنج برادران لنکرانی بود که معروفترین و بزرگترین آنها شیخ حسین لنکرانی است. به همین دلیل وی از همان اوان زندگی، در خانواده ای سیاسی رشد کرد. پس از شهریور 1320 به صورت خانوادگی به خدمت حزب توده درآمدند. چند سال بعد و در سال 1325 که به دلایل مختلف دولت قوام السلطنه به حزب توده نزدیک شد، بسیاری از اعضای آن حزب، عهده دار مقامات سطوح بالا و میانی در «وزارت کار» شدند. وجهه آن وزارت خانه سبب حضور تعدادی از اعضای حزب توده در مدیریت کلان و میانی وزارت خانه جدید شد. یکی از اسنادی که در سایت سند ایران در مورد حسام لنکرانی موجود است در رابطه با همین موضوع است که وی در سال 1325 به عنوان بازرس ویژه وزارت کار برای سرکشی به محیط های کارگری، کارخانه ها و مسائلی از این دست ماموریت یافت تا به کرمان برود. برای دسترسی به این سند بر روی چکیده زیر کلیک کنید.

به سند زیر استناد کنید

چکیده سند: خبر اعزام حسام لنکرانی برای رسیدگی به شکایات کارگران و کارمندان کارخانجات و ادارات وابسته به وزارت پیشه و هنر در استان نهم (کرمان)/ 1325

حسام در آن زمان بیست و دوساله بود. اما با کمرنگ شدن ارتباط قوام با حزب توده از پائیز 1325 (به دنبال سقوط فرقه دمکرات آذربایجان) دور شدن حزب و اعضایش از جمله حسام لنکرانی، از خدمات دولتی را به همراه داشت.

یک سال بعد و در بهمن 1326 محمد مسعود روزنامه نگار مشهور توسط عوامل حزب توده و از جمله حسام لنکرانی ترور شد. در رابطه با این قتل چند روز بعد از قتل به حسام لنکرانی مشکوک و دستگیر شد اما وی چندی بعد آزاد شد. فعالیت های حسام در حزب توده ادامه یافت تا اینکه در شهریور 1331 در جریان یک تسویه درون حزبی، به دستور خسرو روزبه و به وسیله سروان عباسی (همگی از عوامل ترور محمد مسعود)، حسام لنکرانی به شکل فجیعی کشته شد.

دادگاه های حسام لنکرانی

حسام لنکرانی در پی دستگیری اش به فاصله چند هفته بعد و در آغاز سال 1327 چندین بار دادگاهی شد بار نخست قرار رفع توقیف او توسط بازرسان صادر گشت البته حکمش هیچ گاه اجرایی نشد یک روز بعد مجددا قرار توقیفش ابلاغ گشت اما برای دومین بار نیز لغو شده و چند روز بعد مجددا قرار توقیف وی ابرام گشت. اسناد مربوط به این جلسات دادگاه های مذکور را می توانید در سایت سند ایران از لینک زیر مشاهده نمایید.

به سند زیر استناد کنید

چکیده سند: گزارش هایی از برگزاری دادگاه های حسام لنکرانی/ فروردین 1327

عکس شیخ حسین لنکرانی در کنار جسد برادرش حسام لنکرانی

هنگامی که در شهریور 1335 به دنبال اعترافات خسرو روزبه، پرده از یکی از فجیع ترین ترورهای سازکان افسران حزب توده برداشته شد. ماجرا به تصفیه درون حزبی و پاکسازی تعدادی از اعضای مهم آن حزب به دستور کمیته مرکزی حزب توده باز می گردد. تعداد آنها حداقل پانزده نفر بودند که مهمترینشان، حسام لنکرانی بود. او که خود یکی از عوامل ترور محمد مسعود (همراه با خسرو روزبه) به شمار می رود، در جریان تصفیه های درون حزبی در شهریور 1331 توسط خسرو روزبه و سروان عباسی به شکل فجیعی کشته شده و جسد او در چاه خانه ای دور افتاده در تهران همراه با اجساد دو تن دیگر از تصفیه شدگان حزبی به نام های محسن صالحی و داریوش غفاری، دفن شد.

چهار سال بعد و پس از اعترافات سروان عباسی و خسرو روزبه نزد مامورین فرمانداری نظامی تهران، محل چاپ پیدا شده و در حضور شیخ حسین لنکرانی، باقیمانده اجساد که از جمله آنها، جسد حسام لنکرانی بود، از چاه بیرون آورده شده و به خانواده هایشان تحویل داده شد.

سه عکس از محل دقیق پیدا شدن اجساد مذکور در دسترس است.  یکی از آنها، عکسی از شیخ حسین لنکرانی و پزشک قانونی در کنار چاه، به هنگام معاینه جمجمه به جای مانده از حسام لنکرانی است.این اسناد تصویری را می توانید در لینک زیر ببینید.

گزارشی همراه با سه عکس از محل دفن اجساد حسام لنکرانی و دو تن دیگر از اعضای حزب توده/ شهریور 1335